Kiedy wymagane są szkolenia odnawiające z zakresu stosowania środków ochrony roślin?

W dobie rosnącej świadomości ekologicznej oraz zaostrzających się regulacji dotyczących bezpieczeństwa w rolnictwie, szkolenia odnawiające z zakresu stosowania środków ochrony roślin stanowią obowiązkowy element funkcjonowania wielu gospodarstw i przedsiębiorstw. Przepisy jasno określają, kto i w jakich okolicznościach musi je przechodzić, a ich brak może skutkować nie tylko karami administracyjnymi, ale także problemami z dostępem do profesjonalnych środków ochronnych.

Kto i kiedy musi odbyć szkolenia odnawiające z zakresu stosowania środków ochrony roślin

Obowiązek uczestnictwa w szkoleniach odnawiających z zakresu stosowania środków ochrony roślin spoczywa na szerokim gronie osób – przede wszystkim na rolnikach, ogrodnikach, sadownikach, a także pracownikach firm usługowych zajmujących się opryskami oraz sprzedawcach i doradcach w punktach handlowych oferujących środki ochrony roślin. Celem tego typu szkoleń jest zapewnienie, że osoby te posiadają aktualną wiedzę nie tylko z zakresu technik aplikacji środków chemicznych, ale także przepisów prawa, zasad BHP i ochrony środowiska.

Szkolenie odnawiające nie jest jednorazowym obowiązkiem. Zgodnie z polskim prawem, a dokładnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zaświadczenia ukończenia kursu podstawowego lub odnawiającego są ważne przez 5 lat. Oznacza to, że po upływie tego okresu każda osoba stosująca profesjonalne środki ochrony roślin musi ponownie wziąć udział w kursie odnawiającym. Co istotne, kurs ten powinien zostać ukończony przed upływem terminu ważności poprzedniego zaświadczenia, aby uniknąć okresu, w którym dana osoba traci uprawnienia do stosowania lub dystrybucji środków ochrony.

Dodatkowo, szkolenia odnawiające z zakresu stosowania środków ochrony roślin są obligatoryjne również w przypadku, gdy zmieniają się istotne przepisy prawne, techniki aplikacji lub wprowadzane są na rynek nowe, bardziej wymagające technologicznie środki ochrony. Tego rodzaju aktualizacja wiedzy jest nie tylko wymogiem formalnym, ale i realną koniecznością wynikającą z dynamicznego rozwoju rolnictwa i zmieniających się uwarunkowań środowiskowych.

Rodzaje szkoleń i ich zakres merytoryczny

System szkoleń dzieli się zasadniczo na dwa główne typy: szkolenia podstawowe oraz szkolenia odnawiające. Te drugie, przeznaczone dla osób posiadających już wcześniejsze uprawnienia, koncentrują się na aktualizacji wiedzy oraz uzupełnieniu informacji wynikających z nowych regulacji, postępów technologicznych i zmian środowiskowych.

Zakres merytoryczny szkoleń odnawiających z zakresu stosowania środków ochrony roślin obejmuje między innymi:

• najnowsze przepisy krajowe i unijne dotyczące stosowania środków ochrony roślin,

• zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt wynikające z niewłaściwego stosowania środków chemicznych,

• zasady zrównoważonego stosowania pestycydów, w tym integrowaną ochronę roślin,

• techniki aplikacji i nowe rozwiązania technologiczne,

• działania minimalizujące ryzyko skażenia środowiska, zwłaszcza wód gruntowych i powierzchniowych.

W trakcie szkolenia nacisk kładzie się nie tylko na teorię, ale również na analizę konkretnych przypadków i praktyczne podejście do problemów, z jakimi mogą się mierzyć osoby zawodowo korzystające ze środków ochrony. Wiedza zdobyta podczas takich kursów jest bezpośrednio przydatna w codziennej pracy i przekłada się na większe bezpieczeństwo pracy oraz jakość produkcji rolnej.

Wymogi prawne dotyczące ważności zaświadczeń ze szkoleń

Kwestie formalne związane z szkoleniami odnawiającymi z zakresu stosowania środków ochrony roślin są ściśle uregulowane w polskim ustawodawstwie, przede wszystkim w Ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin oraz aktach wykonawczych, w tym w rozporządzeniach ministra właściwego ds. rolnictwa. Dokumentem potwierdzającym odbycie takiego szkolenia jest imienne zaświadczenie, które uprawnia do wykonywania określonych czynności związanych ze stosowaniem i obrotem profesjonalnymi środkami ochrony.

Zaświadczenie wydawane po ukończeniu szkolenia odnawiającego z zakresu stosowania środków ochrony roślin ma ograniczony okres ważności – wynosi on 5 lat, licząc od dnia wydania. Po upływie tego okresu konieczne jest ponowne przystąpienie do kursu. Warto zaznaczyć, że brak ważnego zaświadczenia automatycznie oznacza utratę uprawnień, co może skutkować zarówno problemami z zakupem środków ochrony roślin, jak i poważnymi konsekwencjami w przypadku kontroli ze strony Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN).

Należy pamiętać, że:

• ukończenie szkolenia odnawiającego musi nastąpić przed upływem ważności poprzedniego zaświadczenia,

• instytucje szkoleniowe są zobowiązane do prowadzenia dokumentacji i rejestrów osób przeszkolonych,

• zaświadczenia są uznawane na terenie całego kraju, ale tylko wtedy, gdy zostały wydane przez uprawnioną jednostkę szkoleniową,

• osoby prowadzące szkolenia muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje oraz aktualizować własną wiedzę zgodnie z najnowszymi wymaganiami prawnymi i technologicznymi.

Regulacje te mają na celu nie tylko kontrolę nad właściwym stosowaniem środków chemicznych w rolnictwie, ale również zapewnienie jednolitego standardu wiedzy wśród wszystkich użytkowników tych produktów.

Konsekwencje braku aktualnych szkoleń odnawiających

Brak aktualnych szkoleń odnawiających z zakresu stosowania środków ochrony roślin niesie ze sobą poważne ryzyko – zarówno prawne, jak i praktyczne. Niezależnie od tego, czy dotyczy to rolnika, operatora maszyn opryskowych, czy sprzedawcy, niedopełnienie obowiązku odnawiania wiedzy w określonym terminie może prowadzić do szeregu konsekwencji:

• Utrata możliwości zakupu środków ochrony roślin profesjonalnego użytku. Sklepy i hurtownie mają obowiązek weryfikacji uprawnień nabywcy.

• Zakaz wykonywania zabiegów chemicznych na własnym polu lub zlecanych usługowo. Każde zastosowanie środka bez ważnych uprawnień jest działaniem niezgodnym z prawem.

• Kary administracyjne i finansowe. PIORiN może nałożyć grzywny lub wszcząć postępowanie w sprawie cofnięcia zezwoleń.

• Utrudnienia w ubieganiu się o dopłaty i wsparcie unijne. Brak ważnych szkoleń może być przesłanką do odmowy przyznania wsparcia w ramach programów rolno-środowiskowych.

• Ryzyko dla zdrowia ludzi, zwierząt i środowiska. Bez aktualnej wiedzy wzrasta prawdopodobieństwo nieprawidłowej aplikacji środków i związanych z tym szkód.

Z punktu widzenia praktyki rolniczej, aktualność wiedzy zdobytej na szkoleniach odnawiających z zakresu stosowania środków ochrony roślin przekłada się bezpośrednio na efektywność ochrony upraw, zgodność z przepisami oraz bezpieczeństwo prowadzenia działalności. Dbanie o terminowość tych szkoleń to nie tylko obowiązek formalny, ale też przejaw profesjonalizmu i odpowiedzialności za środowisko naturalne.

Więcej na ten temat: https://integrowana.eu.